Cách đây 545 năm, trong hành trình mở cõi, 13 bậc tiền hiền ở các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh thuộc 13 dòng tộc Lê Đình, Lưu Văn, Nguyễn Hữu, Nguyễn Thành, Nguyễn Như, Nguyễn Tá, Lê Quang… theo vua Lê Thánh Tông tiến vào Nam dẹp giặc đã dừng chân ở vùng đất Chiêm Thành.

Ngày 16.4, tại nhà thờ Ngũ xã Trà Kiệu thuộc thôn Trà Châu, xã Duy Sơn (Duy Xuyên), Hội đồng chư tộc Ngũ xã Trà Kiệu tổ chức lễ hội mừng kỷ niệm 545 năm ngày thành lập.

Một góc ngôi nhà thờ tiền hiền Ngũ xã Trà Kiệu hơn 300 năm tuổi. Ảnh: THÀNH SỰ

Cách đây 545 năm, trong hành trình mở cõi, 13 bậc tiền hiền ở các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh thuộc 13 dòng tộc Lê Đình, Lưu Văn, Nguyễn Hữu, Nguyễn Thành, Nguyễn Như, Nguyễn Tá, Lê Quang… theo vua Lê Thánh Tông tiến vào Nam dẹp giặc đã dừng chân ở vùng đất Chiêm Thành.

Dân làng dâng lễ cúng tiền nhân. Ảnh: THÀNH SỰ

Tại đây, các bậc tiền bối đã bỏ bao công sức khai phá những vùng đất hoang vu, san bằng rừng đồi hiểm trở, cải tạo thành ruộng đất phì nhiêu chia cho dân làng canh tác. Từ hơn 400 mẫu đất được khai hoang, làng mạc được hình thành và xã Trà Kiệu ra đời. Từ đó, kinh tế phát triển, cư dân khắp nơi quy tụ về đây. Năm 1905, để dễ bề cai quản về hành chính, Trà Kiệu được chia thành 5 xã nhỏ, danh xưng Ngũ xã Trà Kiệu ra đời từ đấy.

Phần lễ diễn ra theo nghi thức truyền thống. Ảnh: THÀNH SỰ

Trải qua thời gian, dù phân chia địa giới hành chính nhưng các lễ cúng tế tổ tiên vẫn giữ nguyên như lúc chưa chia tách. Năm nay, lễ hội diễn ra trong 2 ngày 15 – 16.4, trong đó phần lễ gồm tế ngoại đàn, tế lễ túc yết, dâng lễ vật của các làng… được tiến hành trang nghiêm theo nghi thức truyền thống. Đặc biệt, phần lễ có nghi thức hát lễ, kéo dài khoảng 15 – 20 phút, do diễn viên Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh biểu diễn cùng với nhạc lễ. Tiếp đó là các chương trình như phục vị, điểm trà, lễ tạ tiên linh.

Lễ cúng tế tổ tiên. Ảnh: THÀNH SỰ

Phần hội với nhiều hoạt động vui chơi sôi nổi như hát tuồng, bóng chuyền, bóng đá cùng các trò chơi dân gian khác, qua đó thắt chặt thêm tình đoàn kết trong cộng đồng dân cư. Đây còn là dịp để con dân của Ngũ xã dù có làm ăn xa mấy cũng bảo ban nhau về tưởng niệm tiên tổ, để rồi lại ra đi mang theo hồn phách của vùng đất, lòng tự hào về các bậc tiền nhân và trở thành tấm gương soi sáng cho lớp lớp cháu con.

Cắt băng khánh thành công trình trùng tu nhà thờ tiền hiền. Ảnh: THÀNH SỰ

Cùng thời gian này, Hội đồng chư tộc Ngũ xã Trà Kiệu tổ chức lễ khánh thành công trình trùng tu ngôi nhà thờ tiền hiền Ngũ xã hơn 300 năm tuổi được Bộ VH-TT&DL cấp bằng xếp hạng Di tích lịch sử quốc gia. Công trình bao gồm các hạng mục như tu sửa mái đình, tường rào cổng ngõ, hệ thống điện… với tổng kinh phí đầu tư hơn 600 triệu đồng. Trong đó, Nhà nước hỗ trợ 561 triệu đồng, phần còn lại vận động từ nguồn xã hội hóa.

VĂN SỰ – PHI THÀNH